مدیریت شبکه چیست ؟

مدیریت شبکه براى افراد مختلف معانى مختلفى مى دهد . در بعضى موارد ، مدیریت شبکه شامل یک تک مشاور است که به فعالیت شبکه بوسیله یک تحلیلگر پروکسى قدیمى نظارت مى کند . در بقیه موارد مدیریت شبکه شامل یک بانک اطلاعاتى توزیع شده ، نمونه بردارى خودکار از دستگاهها شبکه و ایستگاههاى کارى گرانقیمت است که نماهاى کرافیگى بلادرنگِ ترافیک و تغییرات توپولوژى شبکه را تولید مى کند . بطور کلى مدیریت شبکه سرویسى است که ابزارها ، برنامه ها و دستگاههاى متنوعى را بکار مى گیرد تا به مدیران شبکه در نگهدارى و مانیتور کردن شبکه ها کمک کند. یک دیدگاه تاریخى در اوایل سالهاى 1980 بسط شگرفى در فضاى توسعه شبکه دیده شد . هنگامیکه شرکتها منافع مادى و سودآور خلق شده بوسیله فناوریهاى شبکه را درک کردند ، سریعاً شروع به اضافه کردن شبکه ها و توسعه شبکه هاى موجود همپاى تکنولوژیها و تولیدات جدید شبکه که مطرح شده بود ، نمودند . در اواسط سالهاى 1980 ، شرکتهاى خاص در حال تجربة افزایش مشکلات گسترش تکنولوژیهاى مختلف ( و در بعضى اوقات ناسازگار ) شبکه بودند . پیوند مسائل و مشکلات با توسعه شبکه ، روز به روز بر مدیریت عملکرد شبکه و طرح ریزى استراتژیک رشد شبکه اثر گذاشت . هر تکنولوژى جدید شبکه به مجموعه کارشناسان خودش نیاز داشت. در اوایل سالهاى 1980 بکارگیرى پرسنل مورد نیاز فقط براى مدیریت شبکه هاى بزرگ و ناهمگن یک بحران را براى بسیارى از سازمانها بوجود آورد و نیاز ضرورى به مدیریت شبکة خودکار ( شامل آن چیزى که نوعاً برنامه ریزى ظرفیت شبکه خوانده مى شود) در بین محیط هاى گوناگون شکل گرفت . معمارى مدیریت شبکه بیشتر معماریهاى مدیریت شبکه از ساختار پایه اى و مجموعه روابط یکسان استفاده مى کنند . ایستگاههاى نهایى ( دستگاههاى مدیریت شده ) از قبیل سیستم هاى کامپیوترى و دیگر دستگاههاى شبکه هنگامى که مشکلى را تشخیص مى دهند ، نرم افزارى را راه اندازى مى کنند که آنها را قادر مى سازد تا هشدارهایى را ارسال کنند .( بعنوان مثال ، هنگامى که یکى از حدود آستانه اى که کاربر تعیین کرده ، از حدود خود متجاوز شود) . بمحض دریافت این هشدارها ، نهادهاى مدیریت براى واکنش بوسیله اجراى یک دستور یا مجموعه اى از اعمال ، برنامه ریزى شده اند که شامل موارد زیر است : ? اخطار به کاربر ? ثبت رویدادها ? خاموش کردن سیستم ? تلاش خوکار براى تعمیر سیستم نهادهاى مدیریت براى کنترل مقادیر متغیرهاى مشخص مى توانند از ایستگاههاى نهایى ، نمونه بردارى کنند. نمونه بردارى (polling) مى تواند خودکار باشد یا بوسیله کاربر آغاز شود اما عامل ها (Agents) در دستگاههاى مدیریت شده به همه نمونه بردارى ها واکنش نشان مى دهند . عاملها (Agents) ماژولهاى نرم افزارى هستند که ابتدا در جایى که مقیم هستند ، اطلاعات مربوط به دستگاههاى مدیریت شده را کامپایل کرده و سپس این اطلاعات را در پایگاه داده مدیریت ذخیره مى کنند و در نهایت این اطلاعات را براى نهادهاى م دیریت در سیستم هاى مدیریت شبکه (NMS) توسط پروتکلهاى مدیریت شبکه فراهم مى کنند . پروتکلهاى مدیریت شبکه مشهور شامل پروتکل مدیریت شبکه ساده (SNMP) و پروتکل اطلاعات مدیریت مشترک (CMIP) مى باشند . نمایندگان مدیریت نهادهایى هستند که اطلاعات مدیریت را از طرف نهادهاى دیگر فراهم مى کنند . شکل 1 معمارى مدیریت شبکه را نمایش میدهد . مدل مدیریت شبکه ISO ISO کمک بزرگى به استاندارد سازى شبکه نموده است . مدل مدیریت شبکه ISO ابزار اصلى براى فهم کارکردهاى عمده سیستم هاى مدیریت شبکه است . این مدل از 5 بخش تشکیل شده است که در زیر مى آید. مدیریت اجرا هدف « مدیریت اجرا » سنجش و فراهم ساختن جنبه هاى گوناگون عملکرد شبکه است تا اجراى شبکه گسترده بتواند در سطح قابل قبولى نگهداشته شود . مثالهایى از متغیرهاى اجرایى که مى تواند فراهم شود شامل موارد زیر است : توان عملیاتى شبکه زمان پاسخ کاربر میزان استفاده از خط مدیریت اجرا شامل سه گام اصلى است : اول ، داده اجرایى در متغیرهاى مورد نظر مدیران شبک ه جمع آورى میشود . دوم ، داده جهت تعیین سطوح زمان تحلیل مى شود . نهایتاً ، آستانه اجراى مناسب براى هر متغیر مهم تعیین مى شود تا تجاوز از این آستانه ها ، باعث توجه به یک مسئله شبکه اى شود . نهادهاى مدیریت ، مداوماً متغیرهاى اجرا را مانیتور مى کنند . وقتى یک آستانه اجرا از حد خود تجاور نمود ، یک هشدار تولید شده و براى سیستم فرستاده مى شود . هر کدام از این گامها که تشریح شد ، بخشى از پروسه راه اندازى یک سیستم واکنشى است . وقتى اجرا به علت تجاوز یک آستانه تعریف شده توسط کاربر ، غیر قابل قبول مى شود ، سیستم با فرستادن یک پیغام ، عکس العمل نشان مى دهد . همچنین مدیریت اجرا اجازه شیوه هاى کنش گر را میدهد . بعنوان مثال ، شبیه سازى شبکه مى تواند براى طرح ریزى چگونگى تاثیر رشد شبکه بر روىاستانداردهاى اجرا مورد استفاده قرار گیرد . چنین شبیه سازى مى تواند به مدیران براى محتمل بودن مشکلات هشدار دهد تا اعمال خنثى کننده مد نظر قرار گیرد . مدیریت پیکر بندى هدف « مدیریت پیکربندى » نظارت بر اطلاعات پیکربندى شبکه و سیستم است تا بتوان اثرات نسخه هاى گوناگون عناصر سخت افزارى و نرم افزارى بر روى عملکرد شبکه را مدیریت و پیگیرى کرد . هر دستگاه شبکه شرح اطلاعاتى متنوعى دارد که به آن مربوط مى شود . بعنوان مثال ممکن است یک مهندسى ایستگاه کارى بصورت زیر پیکربندى شود . سیستم عامل واسط اترنت نرم افزار TCP/IP نرم افزار Netware نرم افزار NFS کنترلگرهاى ارتباطى موازى نرم افزار X.25 نرم افزار SNMP در سیستم هاى مدیریت پیکربندى جهت دسترسى راحت ، این اطلاعات را در بانک اطلاعاتى ذخیره مى کنند، هنگامى که مشکل رخ میدهد این بانک اطلاعاتى مى تواند بعنوان راهنما مورد جستجو قرار گیرد که ممکن است به حل مسئله کمک کند . مدیریت حسابگرى هدف « مدیریت حسابگرى » اندازه گیرى پارامترهاى استفاده از شبکه است تا بتوان عملکردهاى فردى یا گروهى را در شبکه بطور مناسب تنظیم کرد . چنین تنظیمى مشکلات شبکه را حداقل مى سازد (زیرا منابع شبکه مى توانند بر مبناى ظرفیت منابع تخصیص داده شوند ) و توازن را در دسترسى شبکه در بین همه کاربران حداکثر مى کند . در مدیریت اجرا ، نخستین گام بسوى مدیریت حساب مناسب ، اندازه گیرى میزان استفاده یا کارکرد همه منابع مهم شبکه است . تحلیل نتایج ، بینش نسبت به الگوهاى مصرف کنونى و سهم مصرف که در یک نقطه مى تواند کار گذاشته شود را فراهم مى کند . البته بعضى اصلاحات براى رسیدن به دسترسى بهینه نیاز خواهد شد . از این نقطه ، اندازه گیرى مداوم مصرف منابع مى تواند اطلاعات حسابها را نتیجه دهد که بعنوان اطلاعى براى تعیین کارکرد مداوم و بهینة منبع مورد استفاده قرار مى گیرد. مدیریت خطا هدف « مدیریت خطا » تشخیص گزارش دهى ، اعلام به کاربر و (تا حد امکان ) رفع مشکلات شبکه براى حفظ اجراى موثر شبکه است . چون خطاها مى توانند موجب از کارافتادن یا افت غیر قابل قبول شبکه شوند ، مدیریت خطا بیش از همه بطور وسیع در عناصر مدیریت شبکه ایزو (ISO) پیاده سازى شده است. مدیریت خطا ابتدا شامل تعیین نشانه ها و اثرات مشکل و سپس جدا کردن آن مى باشد ، سپس مشکل حل شده و راه حل براى تمامى زیر سیستم هاى مهم آزمایش مى شود ، نهایتاً تشخیص و تحلیل مشکل ثبت مى شود. مدیریت امنیت هدف « مدیریت امنیت » کنترل دستیابى به منابع شبکه بر طبق راهنماهاى محلى است تا در شبکه (بطور عمدى یا غیر عمدى ) خرابکارى صورت نگیرد و اطلاعات حساس بدون داشتن مجوز مناسب مورد دسترسى قرار نگیرد . بعنوان مثال یک زیر سیستم امنیت مى تواند به دسترسى کاربران به یک منبع شبکه نظارت کند یا دسترسى شخص با کد نامناسب را نپذیرد. زیر سیستم هاى امنیت با بخش بندى منابع شبکه به ناحیه هاى مجاز و غیر مجاز کار مى کنند . براى بعضى از کاربران ، دسترسى به هر منبع شبکه اى بیمورد است چون بیشتر چنین کاربرانى معمولاً خارج از شرکت هستند . براى بقیه کاربران شبکه ( کاربران داخلى )، دستیابى به اطلاعات تولید شده بوسیلة یک دپارتمان خاص مناسب نیست. بعنوان مثال دستیابى به فایلهاى منابع انسانى براى اکثر کاربران خارج از دپارتمان منابع انسانى، مناسب نیست. زیر سیستم هاى امنیت چندین عمل را انجام مى دهند. این زیرسیستم ها منابع حساس شبکه ( از قبیل سیستم ، فایل و دیگر موجودیت ها ) را شناسایى نموده و نگاشت بین منابع حساس شبکه و تنظیمات کاربرى را تعیین مى کنند همچنین نقاط دسترسى به منابع حساس شبکه را مانیتور کرده و دسترسى نامناسب به منابع حساس شبکه را گزارش مى دهند...