ASP.NET و پایگاه داده – قسمت اول

در این مجموعه شما با اصول وروشهای استفاده از پایگاه داده در ASP.NET آشنا می شوید.

---

در این مقاله شما در مورد کار با با پایگاه داده در ASP.NET آشنا خواهید شد. بدین معنا که در صدد هستیم تا رویه ای کلی از مفاهیم، روشها وابزارهای مورد استفاده در ASP.NET جهت برقراری ارتباط با پایگاه داده، نشان دادن داده ها، دستکاری داده ها، بهنگام سازی و... توسط اشیایی چون مهیا کننده های بانک های اطلاعاتی، DataSetها XML، و ... معرفی می شود. اگر تا بحال با پایگاه داده کار نکرده اید شاید provider یک پایگاه داده برای شما نامفهوم باشـد. بطور خلاصه راهی را که باید طی کرد تا به پایگاه داده متصل شده، آنرا باز کرده و داده ها را دستکاری کرده و دستورات را اجرا نمود، بوسیله یک تهیه کننده اطلاعات مشخص می شود. در ASP.NET معمولا از دو روش برای این کار استفاده می شود. روش اول اینکه اگر پایگاه داده شما از نوع SQL Server باشد بایستی با مدل SQLClient کار کرد و اگر پایگاه داده شما غیر از SQL Server باشد (در حال حاضر) باید از روش دیگر یعنی مدل OleDb استفاده نمود. بعنوان مثال اگر پایگاه داده شما Oracle ،Sybase و یا Access باشد باید از روش OleDb استفاده کنید. روش کار بدین صورت است که ابتدا بایستی فضانام زیر را در صفحاتی که از بانک اطلاعاتی استفاده می شود فراخوانی کرد: <% @ Import NameSpace="System.Data" %> <% @ Import NameSpace="System.Data.OleDb" %> برای برقراری ارتباط با پایگاه معمولا از عبارت زیر استفاده می شود: Dim ObjConn As New OleDbConnection("Provider=Microsoft.Jet.OLEDB.4.0; DataSource=e:dbusers.mdb") که قسمت DataSource آدرس فایل پایگاه داده است که در اینجا یک بانک Access است. همانگونه که ملاحظه می کنید از رشته ارتباطی یا Connection String بعنوان پارامتر استفاده شده است و بوسیله متد Open ارتباط باز می شود: objConn.Open() لازم به توضیح است که در پایان کار بوسیله متد Close ارتباط را خاتمه می دهیم. بمحض ارتباط با پایگاه داده می توان دستورات را به آن فرستاد. این کار معمولا بوسیله شی OleDbCommand انجام می شود. جهت انجام این کار می توان یک دستور SQL یا نام یک روال ذخیره شده (Stored Procedure) را مشخص نمود و بنا به مقتضیات می توان اعمال مختلفی را روی پایگاه پیاده نمود: Dim objCommand As New OleDbCommand ( "Select * From users", objConn ) ملاحظه می کنید که کلاس Command از دو پارامتر رشته SQL و نام رشته ارتباطی برای فرستادن دستورات به پایگاه داده استفاده می کند. برای مثال آنچه را که در عبارت فوق دیدید می توان به بخشهای کوچکتر زیر تقسیم کرد. ابتدا تعریف شی: Dim objCommand As New OleDbCommand() سپس نسبت دادن آن به رشته ارتباطی جهت برقراری ارتباط پایگاه: objCommand.Connection= objConn مشخص کردن عملیات مورد نظر بوسیله دستورات SQL: objCommand.CommandText="Select * From Users" حتی می توانید عملیات فوق را بصورت ذیل انجام دهید: Dim objCommand As New OleDbCommand( SQL string, Connection string ) روشهای فوق دقیقا یک کار مشابه را انجام می دهند با این اوصاف که در عبارت آخر بجای شئ ارتباطی از یک رشته ارتباطی استفاده شده است. تا این مرحله هنوز عبارات فوق را به اجرا در نیاورده ایم. برای این کار راه های متفاوتی وجود دارد: - از ExecuteNonQuery زمانی استفاده می شود که قصد برگرداندن داده ها از پایگاه مورد نظر نباشد مثلا در مواقعی که از دستورات SQL جهت درج (Insert) و بهنگام سازی (Update) استفاده شود. objCommand.ExecuteNonQuery - از ExecuteReader برای خواندن و برگرداندن اطلاعات از پایگاه استفاده می کنیم. Dim ObjRead As OleDbDataReader objRead=objCommand.ExecuteReader - برای دستکاری یک تک مقدار مشخص و مورد نظر از متد ExecuteScalar استفاده می شود. برای خواندن داده ها معمولا از کلاس DataReader استفاده می شود -برای خواندن نه برای اضافه کردن یا بروز کردن- این شئ بصورت مستقیم به پایگاه داده دسترسی دارد و فقط خواندنی (Read Only) است. البته این خاصیت محدودیتی برای آن است اما برای خواندن ساده داده روشی کامل بشمار می رود. Dim objReadaer As OleDbDataReader objReader=objCommand.ExecuteReader Whlie objReader.Read Response.write(objReader.GetString(0)& " <br> " )  End While عبارت فوق جهت نمایش و چاپ داده ها بکار می رود. متد Read خواندن را تا زمانیکه به پایان نتایج نرسد ادامه می دهد و عبارت objReader.GetString(0) برای برگرداندن نسخه رشته ای ستونهای رکورد کاربرد دارد. در لیست زیر چند متد دیگر برای برگرداندن مقادیر داده ای متغیرها آمده است: GetBoolean(x) مقدار منطقی را بر می گرداند. GetChar(x) مقدار کاراکتری را برمی گرداند. Get DataTypeColumn(x) نوع داده را در ستون برمیگرداند. GetString(x) مقداررشته ای را برمی گرداند. و...